Xét nghiệm tinh dịch đồ là phương pháp được bác sĩ chỉ định để kiểm tra được số lượng, chất lượng của tinh trùng. Từ đó, chẩn đoán được tình trạng sức khoẻ sinh lýi của nam giới và có hướng điều trị thích hợp nếu như phát hiện ra bệnh lý. Vậy chỉ số tinh dịch đồ thế nào thì được coi là bình thường? Mời các bạn cùng tham khảo những thông tin sau đây về phương pháp xét nghiệm tinh dịch đồ để hiểu rõ hơn.
Xét nghiệm tinh dịch đồ là gì?
Tinh dịch đồ là các bước phân tích tinh dịch tươi khi mới xuất tinh và sẽ thu thập bằng cách nam giới tự kích thích dương vật bằng tay. Với loại xét nghiệm này, bác sĩ sẽ thu được những thông tin quan trọng về chất lượng cũng như số lượng của tinh trùng.
Đối với nam giới đang chẩn đoán và điều trị vô sinh, hiếm muộn thì xét nghiệm này sẽ hỗ trợ hiệu quả nhất. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng sẽ dựa vào kết quả của loại xét nghiệm này để chẩn đoán chính xác về nguy cơ viêm ống dẫn tinh, xuất tinh ra máu…
Các chỉ số như: hình thái của tinh trùng, tỷ lệ tinh trùng sống, độ pH và lượng bạch cầu trong tinh dịch, sự ly giải, độ nhớt, số lượng tinh trùng, thể tích tinh dịch, khả năng di động… cũng sẽ được thể hiện rõ ràng nhất.
Quy trình thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ diễn ra thế nào?
Bước 1. Lấy mẫu tinh dịch
Để làm được xét nghiệm tinh dịch đồ, bác sĩ sẽ đưa cho nam giới 1 một lọ đựng mẫu sạch và đã được vô khuẩn. Tiếp theo, bệnh nhân sẽ lấy tinh dịch bằng cách tự kích thích bằng tay rồi đựng tinh dịch lọ đựng mẫu sạch.
Lưu ý là bệnh nhân không thể dùng tinh dịch được lấy từ bao cao su thông thường vì trong đó có chứa chất bôi trơn cũng như chất diệt tinh trùng.
Một số trường hợp bệnh nhân không thể tự kích thích bằng tay thì có thể dùng loại bao cao su chuyên dùng (không chứa chất diệt tinh trùng, không chất bôi trơn) và giao hợp với vợ để lấy mẫu tinh dịch.
Để đảm bảo chất lượng tinh trùng và cho kết quả chính xác nhất, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân nam không quan hệ trong khoảng 5 – 7 ngày để lấy mẫu tinh dịch.
Mẫu tinh dịch có thể được lấy ở bệnh viện hoặc ở nhà nhưng cần đảm bảo được lưu trữ ở nhiệt độ 20 -37 độ C và chuyển ngay tới bệnh viện không quá 1 tiếng đồng hồ tính từ lúc xuất tinh.
Bước 2: Bảo quản tinh dịch
Mẫu tinh dịch sau khi được mang đến phòng thí nghiệm thì sẽ được đựng trong tủ ấm khoảng 30 phút. Sau đó mẫu mới được chuyển đến cho bác sĩ để làm xét nghiệm.
Bước 3: Phân loại và đánh giá
Bác sĩ tiến hành đánh giá chất lượng tinh trùng cũng như kết luận về khả năng sinh sản của bệnh nhân thông qua việc đánh giá một số tiêu chí khác nhau như: mật độ, số lượng, chất lượng, khả năng di chuyển, độ pH…
Những yếu tố kiểm tra của xét nghiệm tinh dịch đồ
- Thể tích lượng tinh dịch.
- Mật độ tinh trùng (số tinh trùng tính trên 1ml thể tích tinh dịch)
- Độ pH của tinh dịch.
- Số lượng bạch cầu.
- Khả năng di chuyển của tinh trùng.
- Các kháng thể kháng tinh trùng.
Chỉ số tinh dịch thế nào thì được cho là bình thường?
| STT | Tiêu chí | Chi tiết |
| 1 | Sự ly giải | Tinh dịch sau khi xuất tinh sẽ hóa lỏng ở môi trường bên ngoài (nhiệt độ khoảng 37 độ C). Thời gian khoảng 15 – 60 phút cho sự ly giải. Và nếu như quá thời gian này mà tinh dịch vẫn chưa có dấu hiệu hoá lỏng thì chứng tỏ tinh dịch có dấu hiệu bất thường. |
| 2 | Độ pH | Độ pH đạt mức tối thiểu 7.2 thì được coi là bình thường |
| 3 | Mật độ tinh trùng | Mức bình thường với chỉ số tối thiểu 15 triệu/ml. |
| 4 | Hình dạng | Lượng tinh trùng có hình dạng bình thường phải đạt ít nhất 4% |
| 5 | Tỷ lệ sống | Khoảng 58%. |
| 6 | Khả năng di động | Tinh trùng di chuyển: tối thiểu 40% hoặc có khoảng 32% tinh trùng di chuyển về phía trước. |
| 7 | Số lượng bạch cầu | Không quá 1 triệu/ml. |
| 8 | Kháng thể kháng tinh trùng và các loại tế bào lạ | Dưới 1 triệu tế bào/ml là mức bình thường, nếu cao hơn thì cho thấy bệnh nhân đang bị viêm nhiễm. |
Nếu bệnh nhân làm xét nghiệm tinh dịch đồ và các chỉ số trên đều ở mức ổn định thì chứng tỏ khả năng sinh sản bình thường. Tương tự, nếu như một trong những chỉ số này có sự bất thường thì cần làm xét nghiệm lại 2 – 3 lần trong khoảng thời gian 2 – 3 tháng để kiểm tra các dấu hiệu bất thường này.
Lý do là vì chất lượng cũng như số lượng tinh trùng ở các thời điểm khác nhau sẽ không đồng nhất. Do đó, chỉ làm xét nghiệm tinh dịch đồ 1 lần thôi thì chưa mang lại kết quả chính xác nhất.
Vậy những ai cần phải làm xét nghiệm tinh dịch đồ?
Nam giới sẽ được bác sĩ chỉ định làm xét nghiệm tinh dịch đồ nếu như thuộc một trong những nhóm đối tượng sau đây:
- Cặp vợ chồng chưa có con dù đã quan hệ bình thường và không có biện pháp phòng tránh trong vòng 1 năm.
- Những người khám sức khỏe tiền hôn nhân.
- Các đợt kiểm tra định kỳ sức khỏe sinh sản ở nam giới.
- Truóc khi tiến hành các biện pháp hỗ trợ sinh sản (bơm tinh trùng vào buồng trứng (IUI), thụ tinh nhân tạo (IVF)…)
Cần lưu ý những gì khi thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ?
– Tránh việc quan hệ tình dục trong vòng 3 – 5 ngày trước khi lấy mẫu tinh dịch.
– Để không ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng tinh trùng, bệnh nhân cần tránh uống rượu bia và các chất kích thích trong khoảng 2 – 5 ngày trước khi lấy mẫu tinh dịch.
– Nên liệt kê những loại thuốc mà bạn đang dùng để bác sĩ kiểm tra có cần tránh sử dụng loại nào trước khi lấy mẫu tinh dịch không.
– Để giữ cho thể trạng tốt nhất, nên ngủ đủ giấc, giữ tinh thần thoải mái, tránh trạng thái căng thẳng quá mức và duy trì hoạt động luyện tập thể dục hàng ngày…
– Bổ sung thêm thực phẩm chứa nhiều khoáng chất như: thịt bò, hải sản, lòng đỏ trứng… và chú ý uống nhiều nước.
– Trước khi lấy mẫu tinh dịch không nên rửa tay bằng xà phòng, chỉ nên rửa tay bằng nước thường sạch.
– Để không bị dính chất lạ vào tinh dịch tự nhiên, tránh việc sử dụng chất bôi trơn trong quá trình lấy tinh trùng.
– Nam giới đang bị các bệnh viêm nhiễm hay sốt cao không nên làm xét nghiệm này vì kết quả tinh dịch đồ không phản ánh đúng chất lượng
– Thời điểm lấy mẫu tinh trùng tốt nhất là vào buổi sáng.
Trên đây chính là những thông tin về các chỉ số tinh dịch đồ bình thường khi làm xét nghiệm. Từ đó, giúp xác định được tình trạng của tinh trùng và đưa ra kết luận về khả năng sinh sản của nam giới.
VN 
KM 