Xét nghiệm tinh trùng là gì? Có cần thiết không?

Việc tầm soát sức khỏe sinh sản trước hôn nhân rất quan trọng với các cặp vợ chồng muốn có con sau này. Một trong những xét nghiệm nên được thực hiện là xét nghiệm tinh trùng. Vậy xét nghiệm tinh trùng là gì? Đối tượng nào nên thực hiện? Có những lưu ý nào khi làm xét nghiệm? Bài viết dưới đây Fiesta sẽ giải đáp cụ thể các vấn đề trên.

Tinh trùng là gì?

Tinh trùng là tế bào sinh sản của nam giới, được tạo ra bởi tinh hoàn. Hàng triệu tinh trùng được tạo ra mỗi ngày nhưng chỉ cần 1 tinh trùng để thụ tinh với trứng và tạo ra phôi.

Tinh trùng khi được quan sát dưới kính hiển vi được chia thành 3 phần:

1. Phần đầu

Đầu tinh trùng chứa nhiễm sắc chất, vật liệu DNA tạo nên nhiễm sắc thể. Thông thường, cả tinh trùng và trứng (tế bào sinh sản của nữ giới) đều chứa 23 nhiễm sắc thể. Khi tinh trùng và trứng kết hợp sẽ tạo ra phôi có 46 nhiễm sắc thể.

Cực đầu của tinh trùng được gọi là acrosome. Acrosome chứa protein giúp tinh trùng xâm nhập vào lớp vỏ ngoài của trứng.

2. Phần giữa

Phần giữa của tinh trùng chứa ty thể sản xuất năng lượng. Cấu trúc này cung cấp năng lượng cần thiết giúp tinh trùng di chuyển.

3. Phần đuôi

Phần đuôi tinh trùng hay roi, cho phép tinh trùng di chuyển. Đuôi đẩy tinh trùng về phía trước, hướng tới trứng để thụ tinh.

Xét nghiệm tinh trùng là gì?

Xét nghiệm tinh trùng (xét nghiệm tinh dịch đồ) là xét nghiệm giúp đánh giá chất lượng tinh trùng nam giới thông qua các chỉ số như: số lượng, hình dạng và khả năng di chuyển của tinh trùng,… ở mẫu tinh dịch.

Việc khám tinh trùng được thực hiện theo quy định của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Xét nghiệm cho biết khả năng sinh sản của nam giới. Tuy nhiên, những chỉ số chỉ đánh giá khả năng sinh sản ở nam giới là cao hay thấp. Để xác định chính xác nam giới có vô sinh hay không cần áp dụng thêm nhiều xét nghiệm khác.

Xét nghiệm tinh trùng cho biết các thông số sau:

• Tổng số lượng tinh trùng
• Tỷ lệ tinh trùng sống sót và mật độ tinh trùng
• Hình dáng của tinh trùng
• Thể tích và độ pH của tinh dịch
• Sự ly giải, độ nhớt của tinh dịch
• Khả năng di chuyển của tinh trùng
• Số lượng bạch cầu trong tinh dịch

Xét nghiệm tinh trùng rất cần thiết với các cặp vợ chồng hiếm muộn, đang mong muốn có con hay muốn tầm soát sức khỏe sinh sản trước hôn nhân.

Xét nghiệm tinh trùng để làm gì?

Xét nghiệm tinh trùng được áp dụng để kiểm tra sức khỏe sinh sản của nam giới. Nhờ đó phát hiện sớm những vấn đề ở tinh trùng và điều trị bằng những phương pháp điều trị hiếm muộn, vô sinh. Hiện nay, việc khám tinh trùng được chỉ định cùng với những xét nghiệm khác trong gói khám tiền hôn nhân hoặc người bị hiếm muộn nghi ngờ về khả năng sinh sản.

Xét nghiệm tinh trùng có quan trọng không?

Xét nghiệm tinh trùng rất quan trọng với người sắp kết hôn, hiếm muộn trên 1 năm hoặc nam giới vừa thực hiện thắt ống dẫn tinh.

Khi nào cần thực hiện xét nghiệm tinh trùng?

Thực hiện xét nghiệm tinh trùng trong các trường hợp sau:

• Khám tiền hôn nhân, nam giới cần khám tinh trùng để chuẩn bị cho việc có con sau này.
• Kiểm tra khả năng sinh sản và phát hiện vô sinh ở nam giới.
• Các trường hợp vô sinh, hiếm muộn cần làm xét nghiệm trước khi thực hiện các biện pháp hỗ trợ sinh sản.
• Xét nghiệm để xác định các vấn đề ở tinh hoàn, tuyến tiền liệt, ngã niệu đạo…

  

Khám tinh trùng cần lưu ý những gì?

Khi khám tinh trùng cần lưu ý những điều sau:

• Hạn chế xuất tinh trong vòng từ 2-5 ngày để tinh trùng có chất lượng tốt nhất
• Tránh uống rượu bia, thuốc lá…
• Nói với bác sĩ nếu bạn đang sử dụng một số loại kháng sinh hoặc thực phẩm chức năng
• Không uống các loại thuốc nội tiết tố
• Dinh dưỡng hợp lý và lối sống lành mạnh
• Ăn bổ sung thịt bò, hải sản và uống đủ nước
• Chỉ rửa tay bằng nước sạch để không làm chết tinh trùng, hạn chế dùng chất tẩy rửa.
• Ưu tiên lấy mẫu vào buổi sáng
• Tránh lấy mẫu khi sốt cao hoặc bị viêm nhiễm

Quy trình xét nghiệm tinh trùng

Quy trình xét nghiệm bao gồm các bước sau:

1. Trước khi xét nghiệm

Nam giới cần kiêng quan hệ ít nhất 2 ngày trước khi thực hiện xét nghiệm. Bên cạnh đó, bạn không được sử dụng các chất kích thích, rượu bia và các loại thuốc nội tiết.

Ngoài ra, nam giới nên chuẩn bị tâm lý thoải mái, tránh lo âu để kết quả xét nghiệm chính xác nhất. Trước khi lấy mẫu, bạn nhớ vệ sinh tay và bộ phận sinh dục, tránh rửa bằng xà phòng để tránh làm chết tinh trùng.

2. Lấy mẫu xét nghiệm

Bác sĩ cung cấp cho bạn 1 lọ sạch, vô trùng để chứa mẫu tinh dịch. Buổi sáng là thời điểm thích hợp nhất để lấy mẫu. Nam giới thường lấy tinh dịch bằng cách tự kích thích bằng tay theo hướng dẫn.

Trong trường hợp bạn không thể thủ dâm, phương pháp lấy mẫu khi quan hệ và sử dụng bao cao su chuyên dụng được áp dụng. Không lấy mẫu bằng bao cao su thông thường vì các chất diệt tinh trùng và chất bôi trơn có thể ảnh hưởng đến chất lượng dịch.

3. Đem mẫu đi xét nghiệm

Mẫu xét nghiệm phải được phân tích ngay trong vòng 2 tiếng sau khi lấy mẫu. Với trường hợp không thể lấy mẫu tại nơi xét nghiệm thì có thể lấy tại nhà nhưng cần bảo quản mẫu ở nhiệt độ 20 – 37 độ C và chuyển ngay đến phòng xét nghiệm không quá 1 giờ kể từ lúc xuất tinh.

Ý nghĩa kết quả xét nghiệm tinh trùng

1. Kết quả kiểm tra khả năng sinh sản

Xét nghiệm (tinh dịch đồ) được chỉ định khi các cặp vợ chồng không có con trên 1 năm. Việc kiểm tra giúp phân tích, xác định số lượng tinh trùng hoặc các vấn đề liên quan đến rối loạn chức năng tinh trùng. Từ đó xác định nguyên nhân của vấn đề.

2. Kết quả kiểm tra thắt ống dẫn tinh

Những trường hợp đã thắt ống dẫn tinh phải thực hiện xét nghiệm để đảm bảo không còn tinh trùng trong tinh dịch. Lúc thực hiện, ống dẫn tinh từ tinh hoàn đến dương vật được “khóa” lại, kiểm soát sinh sản vĩnh viễn. Bạn nên thực hiện xét nghiệm 1 lần/tháng trong 3 tháng để đảm bảo hiệu quả của phương pháp.

Xét nghiệm tinh trùng bao lâu có kết quả?

Xét nghiệm tinh trùng bao lâu có kết quả phụ thuộc vào các yếu tố như:

• Địa chỉ thực hiện
• Trang thiết bị, máy móc
• Kỹ thuật và phương pháp xét nghiệm
• Quy trình lấy mẫu
• Kinh nghiệm của bác sĩ thực hiện

Sau khi gửi mẫu xét nghiệm đi phân tích, bạn thường nhận kết quả sau 1 – 2 giờ nếu kết quả xét nghiệm bình thường.

Tuy nhiên, phụ thuộc vào nhiều yếu tố mà thời gian có kết quả sẽ lâu hơn dự kiến. Nếu kết quả xét nghiệm có điều gì bất thường, nam giới sẽ phải xét nghiệm lại để bác sĩ chẩn đoán chính xác.

Khoảng cách giữa 2 lần xét nghiệm phải trên 2 tuần. Khi đó, chất lượng tinh trùng được đảm bảo và kết quả xét nghiệm sẽ chính xác hơn.

Kết quả xét nghiệm của người bình thường có thể bất thường ở một thời điểm nhất định và ngược lại. Vì vậy, một xét nghiệm duy nhất không có nhiều giá trị khi chẩn đoán. Bác sĩ cần cho xét nghiệm lại 2 hoặc 3 mẫu và kết hợp với các xét nghiệm khác mới có thể đưa ra kết luận.

Bài viết khái quát các thông tin cơ bản của xét nghiệm tinh trùng. Hy vọng các quý ông có thêm cho mình những kiến thức hữu ích và sớm có hướng kiểm tra sức khỏe sinh sản của bản thân.